(Dit bericht werd oorspronkelijk gepubliceerd op de In het diepe blog op Vkblog op 4 februari 2010)
Het valt niet mee om een satelliet rond een planeet als Saturnus te krijgen. Zeker niet een zware jongen als Cassini, geladen met wetenschappelijke apparatuur. Allereerst moet je het budget rond krijgen, en als je dat budget niet in de eerste ronde krijgt, dan maar een paar jaar later. Dan bouw je die satelliet. Dat duurt jaren. Uiteindelijk kijkt je nerveus toe hoe een zware Titan raket je geesteskind de ruimte in brengt. Het gaat goed. Dan 7 jaar reizen, met als enige uitzicht onderweg Jupiter. Uiteindelijk kom je bij Saturnus aan en nog een cruciaal moment breekt aan: doet je remraket het? Zo niet, dan heb even naar Saturnus kunnen kijken, maar je schiet er voorbij. Dat ging in 2004 gelukkig helemaal goed. En dan breken lange jaren van prachtige foto's en veel wetenschap aan.
Saturnus met het silhouet van de ringen en de maan Mimas (net boven de ringen).
Dus als je al die moeite hebt gedaan en je komt er in 2010 achter dat Cassini nog prima werkt, waarom dan niet doorgaan? Ook een extensie van de Cassini missie kost geld, maar als NASA zou je wel gek zijn om dat geld niet opzij te zetten. Het duurt zeker tot 2020 of later dat er weer eens iets van Aarde naar Saturnus gestuurd wordt. Maar je moet wel een plan hebben. Wat ga je nog allemaal onderzoeken?
Daarvoor is de Extended-Extended Mission opgesteld, of Soltice Mission zoals hij ook wel wordt genoemd. Deze missie gaat 7 jaar duren en er is net goedkeuring voor gegeven. Tijdens de Solstice Mission gaat Cassini weer de zomer zien op een halfrond van Saturnus, net als in 2004, toen Cassini aankwam. Een heel Saturnusjaar duurt 29,4 jaar dus aan het einde van Solstice Mission zit Cassini ongeveer op de helft. De Cassini wetenschappers zijn benieuwd wat voor effect de seizoenen hebben op de geringde planeet.
Titan en daarachter niet de Death Star, maar Thetys met de grote krater Odysseus.
En niet alleen op Saturnus zelf, maar ook op de manen Titan en Enceladus. Het lijkt bijvoorbeeld steeds zekerder dat Titan een methaancyclus heeft, zoals wij op Aarde een watercyclus hebben. Meren worden gevuld en drogen weer op. We willen graag weten of dat opgaat met de seizoenen. Van geisermaan Enceladus hopen we meer te weten of we toevallig die uitbarstingen van de geisers gezien hebben, of dat dit vaker door het seizoen voorkomt. Cassini komt bij beide manen nog een aantal keren langs.
Wel is er een uitdaging: Cassini heeft al 80% van zijn oorspronkelijke hoeveelheid brandstof gebruikt om zijn baan zo te corrigeren dat hij langs allerlei manen kon vliegen. Dus tijdens de Solstice Mission zal Cassini van "SUV-mode" over moeten op "Prius-mode", zoals een van de Cassini medewerkers het omschreef. Als aan het eind van de Soltice Mission de brandstof echt nagenoeg op is, gaat Cassini nog een stunt uithalen: in november 2016 gaat hij een een-na-laatste keer langs Titan, waarna hij heel dicht langs de (buitenste) F-ring gaat vliegen. Na 20 van die banen komt Cassini nog eens langs Titan op 22 april 2017, waarna Cassini op zijn laagste punt in zijn baan zal vliegen tussen de ringen en de bovenste wolkentoppen van Saturnus. Daartussen zit 3800 kilometer, maar op de schaal van Saturnus en haar ringen is dat toch een beetje als een oog van de naald.
Een schema van de Cassini missie.
In de lage banen zal Cassini in staat zijn om Saturnus' zwaartekracht en magnetosfeer ongekend in kaart te brengen. Door tussen Saturnus en de ringen te vliegen kan Cassini ook vrij goed de totale massa van de ringen bepalen. En Cassini kan de compositie van de bovenste atmosfeer gaan meten met zijn massaspectrometer. Op 15 september 2017 is de Cassini missie echter voorgoed voorbij als de sonde in de atmosfeer van Saturnus valt. Waarom doet NASA dat? Omdat ze willen voorkomen dat Cassini, als het zonder brandstof komt te zitten, op een dag crasht op Titan of Enceladus. Cassini is nooit grondig gesteriliseert en niemand kan garanderen dat bij zo'n crash geen Aardse bacteriën gaan leven op deze manen. Dan maar dit spannende einde.
Bronnen: Planetary Society blog.
Het valt niet mee om een satelliet rond een planeet als Saturnus te krijgen. Zeker niet een zware jongen als Cassini, geladen met wetenschappelijke apparatuur. Allereerst moet je het budget rond krijgen, en als je dat budget niet in de eerste ronde krijgt, dan maar een paar jaar later. Dan bouw je die satelliet. Dat duurt jaren. Uiteindelijk kijkt je nerveus toe hoe een zware Titan raket je geesteskind de ruimte in brengt. Het gaat goed. Dan 7 jaar reizen, met als enige uitzicht onderweg Jupiter. Uiteindelijk kom je bij Saturnus aan en nog een cruciaal moment breekt aan: doet je remraket het? Zo niet, dan heb even naar Saturnus kunnen kijken, maar je schiet er voorbij. Dat ging in 2004 gelukkig helemaal goed. En dan breken lange jaren van prachtige foto's en veel wetenschap aan.
Saturnus met het silhouet van de ringen en de maan Mimas (net boven de ringen).
Dus als je al die moeite hebt gedaan en je komt er in 2010 achter dat Cassini nog prima werkt, waarom dan niet doorgaan? Ook een extensie van de Cassini missie kost geld, maar als NASA zou je wel gek zijn om dat geld niet opzij te zetten. Het duurt zeker tot 2020 of later dat er weer eens iets van Aarde naar Saturnus gestuurd wordt. Maar je moet wel een plan hebben. Wat ga je nog allemaal onderzoeken?
Daarvoor is de Extended-Extended Mission opgesteld, of Soltice Mission zoals hij ook wel wordt genoemd. Deze missie gaat 7 jaar duren en er is net goedkeuring voor gegeven. Tijdens de Solstice Mission gaat Cassini weer de zomer zien op een halfrond van Saturnus, net als in 2004, toen Cassini aankwam. Een heel Saturnusjaar duurt 29,4 jaar dus aan het einde van Solstice Mission zit Cassini ongeveer op de helft. De Cassini wetenschappers zijn benieuwd wat voor effect de seizoenen hebben op de geringde planeet.
Titan en daarachter niet de Death Star, maar Thetys met de grote krater Odysseus.
En niet alleen op Saturnus zelf, maar ook op de manen Titan en Enceladus. Het lijkt bijvoorbeeld steeds zekerder dat Titan een methaancyclus heeft, zoals wij op Aarde een watercyclus hebben. Meren worden gevuld en drogen weer op. We willen graag weten of dat opgaat met de seizoenen. Van geisermaan Enceladus hopen we meer te weten of we toevallig die uitbarstingen van de geisers gezien hebben, of dat dit vaker door het seizoen voorkomt. Cassini komt bij beide manen nog een aantal keren langs.
Wel is er een uitdaging: Cassini heeft al 80% van zijn oorspronkelijke hoeveelheid brandstof gebruikt om zijn baan zo te corrigeren dat hij langs allerlei manen kon vliegen. Dus tijdens de Solstice Mission zal Cassini van "SUV-mode" over moeten op "Prius-mode", zoals een van de Cassini medewerkers het omschreef. Als aan het eind van de Soltice Mission de brandstof echt nagenoeg op is, gaat Cassini nog een stunt uithalen: in november 2016 gaat hij een een-na-laatste keer langs Titan, waarna hij heel dicht langs de (buitenste) F-ring gaat vliegen. Na 20 van die banen komt Cassini nog eens langs Titan op 22 april 2017, waarna Cassini op zijn laagste punt in zijn baan zal vliegen tussen de ringen en de bovenste wolkentoppen van Saturnus. Daartussen zit 3800 kilometer, maar op de schaal van Saturnus en haar ringen is dat toch een beetje als een oog van de naald.
Een schema van de Cassini missie.
In de lage banen zal Cassini in staat zijn om Saturnus' zwaartekracht en magnetosfeer ongekend in kaart te brengen. Door tussen Saturnus en de ringen te vliegen kan Cassini ook vrij goed de totale massa van de ringen bepalen. En Cassini kan de compositie van de bovenste atmosfeer gaan meten met zijn massaspectrometer. Op 15 september 2017 is de Cassini missie echter voorgoed voorbij als de sonde in de atmosfeer van Saturnus valt. Waarom doet NASA dat? Omdat ze willen voorkomen dat Cassini, als het zonder brandstof komt te zitten, op een dag crasht op Titan of Enceladus. Cassini is nooit grondig gesteriliseert en niemand kan garanderen dat bij zo'n crash geen Aardse bacteriën gaan leven op deze manen. Dan maar dit spannende einde.
Bronnen: Planetary Society blog.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten