dinsdag 5 januari 2010

Russen willen Aarde beschermen tegen een asteroïde

(Dit bericht werd oorspronkelijk gepubliceerd op de In het diepe blog op Vkblog op 5 januari 2010)


Een paar jaar geleden werd een asteroïde ontdekt die een baan had die het stuk steen in 2029 akelig dicht langs Aarde zou brengen. Geen kleintje: de asteroïde bleek maar liefst 270 meter groot. Al gauw werd berekend dat we in 2029 goed weg zouden komen, maar door de Aardse zwaartekracht komt hij in 2036 terug en er was een kans op een impact. De asteroïde werd Apophis genoemd, naar een Egyptische demon en tegenspeler van de goden Aton en Ra.

Als een 270 meter groot stuk steen op Aarde inslaat, dan heeft dat gevolgen. Grote gevolgen. Men schat zo'n 880 megatonnen aan TNT. Meer dan 45 keer de zwaarste waterstofbom. Genoeg om een land als Nederland weg te vagen. Of bij een impact in de oceaan een verwoestende tsunami teweeg te brengen. Dus daar moet je als mensheid wat mee. Apophis zal overigens geen grootschalige impact-winter veroorzaken, dat wil zeggen dat de inslag zoveel stof in de atmosfeer opwerpt, dat het de straling van de zon blokkeert.

Apophis slaat in op Aarde. Zoals je kunt zien, zijn de gevolgen significant.
Het eerste wat astronomen deden na de ontdekking, was meer waarnemingen doen van de asteroïde, zodat de baan nauwkeuriger berekend kon worden. Inmiddels is op basis van die gegevens berekend dat de kans op inslag in 2036 1 op 250.000 is. Volgens mij doen mensen voor minder kans al mee aan een loterij, maar dat terzijde. Er is nog zat tijd om met meer waarnemingen het risico beter in te schatten. Berekend is dat Apophis in 2029 op 30.000 kilometers langskomt. Dat is dichterbij dan communicatiesatellieten in een geostationaire baan (36.000 km). We kunnen hem waarschijnlijk zelfs gaan zien. De dichtste afstand van Apophis in 2036 wordt door NASA geschat op 0,66 keer de radius van de Aarde, dus zo'n 4000 km. In 2013 komt Apophis ook langs de Aarde. Dan worden extra radar-waarnemingen gedaan voor nog meer nauwkeurigheid.

Uiteraard is er de nodige studie gedaan over wat we moeten doen als Apophis toch de Aarde dreigt te raken. Een kernbom er tegenaan gooien is alvast geen goed idee. Dan zit je met de brokstukken, waarvan je geen idee heb hoe groot die zullen zijn en waar die neer zullen komen. Laat staan als de lancering mislukt. Apophis zal met buitengewone zorg benaderd moeten worden. Zelfs als een wat groter ruimtevaartuig er langs gaat, kan dat de baan van Apophis al beïnvloeden (door de satelliet zijn eigen minieme zwaartekracht).


De asteroïde Itokawa, die bezocht is door de Japanse satelliet Hayabusa, is ongeveer twee keer zo groot als Apophis.

Diverse ideeën zijn inmiddels geöpperd. De Europese ruimtevaartorganisatie ESA kwam met het idee om de asteroïde aan een kant zwart te verven. De zonnestraling zal dan de asteroïde extra afduwen en dus daarmee hem in een voor ons gunstiger baan brengen. Ook dit soort technologie moet natuurlijk getest worden op een andere asteroïde, die op geen enkele wijze gevaarlijk voor ons kan zijn. Dit voor het geval deze methode onvoorziene kanten heeft.

Maar nu wil Rusland de zaken eens grondig aan gaan pakken. Anatoly Perminov, hoofd van de Russische ruimtevaartorganisatie, Hij vertelde een journalist dat hij gehoord had dat Apophis steeds dichterbij onze planeet komt en ons zou kunnen raken. "Ik herinner me niet precies wanneer, maar ik meen 2032". Ik kan me zo voorstellen dat de wetenschappers in zijn departement stilletjes het hoofd geschud hebben bij het horen van de accuratesse van hun baas, maar goed.

Perminov vertelde dat zijn organisatie bezig is met een project op Apophis in een veiliger baan te brengen. Hij beloofde dat daar geen nucleaire explosies nodig zouden zijn. Hij wilde nog niet ingaan op de details van het project. Men is de details nog aan het uitwerken. Hopelijk test Rusland de methode goed, alvorens Apophis te benaderen.

Allemaal goed en wel, maar Rusland is niet het enige land met plannen. De Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft een missie genaamd Don Quijote op de planning. Don Quijote bestaat uit twee satellieten die naar een niet-gevaarlijke asteroïde zullen gaan. Een (Sancho) doet waarnemingen en een ander (Hidalgo) slaat in op de asteroïde. Daarna wordt gekeken wat het effect hiervan is geweest op de baan ervan. De lancering van de orbiter Sancho zou al in 2011 zijn.




ESA's Don Quijote missie.

We zullen zien wat er van de Russische plannen komt. Niet om het een of ander, maar Rusland kondigt wel eens vaker grote plannen in de ruimtevaart aan, waar je enkele jaren later niets meer van hoort. Dat kun je nu net even niet hebben.

Bronnen: SpaceDaily.com, Wikipedia, NASA Near Earth Object Program, Planetary Defense blog.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten