woensdag 13 januari 2010

Waanzinnige foto: duinen op Mars

Dit bericht werd oorspronkelijk gepubliceerd op de In het diepe blog op Vkblog op 13 januari 2010)

De Mars Reconnaissance Orbiter van NASA heeft een camera aan boord die niet onder doet voor de camera's waarmee Google Earth geschoten wordt. HiRISE is goed genoeg om rovers en landers op het oppervlak waar te nemen. Het schoot zelfs de landing van de Mars Phoenix, terwijl deze nog aan de parachute hing. Als je de HiRISE website bezoekt, dan kun je je verbazen over wat je allemaal op Mars kunt zien. Mars mag een kleinere planeet zijn. Hij is groot genoeg om een boel verschillende fenomenen te herbergen: ijskappen, vulkanen, kraters, woestijnen, enorme kloven, oude rivierbeddingen en ook duinen.


Duinen op Mars. Als je goed kijkt zie je een rood wolkje ontstaan op de kam van een van de duinen. Klik op de foto voor de hogere resolutie-foto.

De HiRISE camera schoot deze opmerkelijke foto van duinen dicht bij de noordpool op Mars in de lente. "Wat nu?", zul je je afvragen, "heeft NASA bomen op Mars ontdekt?" Ik moest er zelf een paar keer naar kijken. De hogere resolutiefoto laat het duidelijker zien. Het zijn uitlopers van het een of ander.

De roze duinen kun je wel aanwijzen, maar wat zijn die zwarte uitlopers en waar komt dat rode wolkje vandaan? Dat heeft te maken met de kooldioxide cyclus op Mars. In de winter bevriest de kooldioxide in de atmosfeer tot droogijs. Als het in de lente en zomer weer "warmer" wordt, dan ontdooit dat droogijs. Alleen is de atmosfeer van Mars is zo ijl dat kooldioxide in een keer van vast over gaat naar gasvorm. Dat zorgt voor verstoring in de duinen. Die verstoring kun je in deze foto in actie zien. Dat rode wolkje is sublimatie van kooldioxide. Het is een nogal plotseling proces. Zand dat bij dit proces is losgekomen, rolt de duin af. En dat zand, wat op Mars vooral basalt is, heeft een donkergrijze kleur.

Die rode wolk was op het moment van fotograferen waarschijnlijk maar een paar seconden oud. Gelukje voor de "fotograaf". HiRISE heeft wel eens eerder zo'n gelukje gehad, toen het een grotere lawine fotografeerde.

Bronnen: Bad Astronomy Blog, HiRISE site.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten